Mẹ nào khi bắt đầu cho con ăn dặm đều luôn nhớ phải sắm ngay cho bé một lọ dầu ăn. Cho thêm từ 1-2 thìa cà phê dầu mỗi lần vào bát cháo, bột của con là cách tốt nhất để mẹ đảm bảo sự phát triển của não bộ và hệ miễn dịch cho bé yêu. Tuy nhiên, cho như thế nào, liều lượng ra sao và loại dầu ăn gì thì không phải mẹ nào cũng rõ. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều các loại dầu ăn có thể cho được vào cháo, bột của trẻ như dầu oliu, dầu dừa, dầu gấc, dầu óc chó….Mỗi loại dầu ăn cho bé lại có một lợi ích và cách sử dụng riêng.
Dầu oliu
Dầu oliu vốn là một loại dầu rất được ưa chuộng và sử dụng phổ biến ở các nước phương Tây. Tuy vậy ngày nay, không quá khó để mẹ có thể kiếm được cho bé một chai nhỏ dầu oliu ở trong siêu thị hay các tiệm tạp hóa bán đồ dành riêng cho bé. Tuy nhiên mẹ nên nhớ, loại dầu oliu duy nhất nên mua cho bé là loại dầu siêu nguyên chất có chữ Extra Virgin Olive Oil trên bao bì. Đây là lớp dầu nguyên chất đầu tiên và lạnh nhất được chiết ra khi ép hạt oliu và chưa qua bất cứ một công đoạn đun nóng hay xử lý hóa học nào. Một số loại dầu oliu khác có tên như ‘refined’ ‘pure’ hay ‘light’ có thể không giữ được đầy đủ dinh dưỡng như ban đầu.
Dầu oliu có thể có mùi hơi hắc với một số mẹ không quen ngửi. Tuy nhiên, khi biết được những lợi ích dưới dây của dầu oliu, rất có thể mẹ sẽ muốn nêm cho trẻ thêm 1 thìa cà phê dầu mỗi ngày:
– Dầu oliu có chứa các chất béo không bão hòa đơn, rất tốt trong việc giảm các cholesterol xấu và bổ sung cholesterol tốt cho cơ thể trẻ
– Dầu oliu chứa axit linoleicvà linolenic, axit béo cũng được chứa trong sữa mẹ và đóng góp vào sự phát triển và tăng trưởng của xương của em bé.
– Dầu oliu có chứa vitamin A, C, D, E, K – vitamin B+, và rất giàu các chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa các bệnh nghiêm trọng như bệnh tim và ung thư. Mẹ nên lưu ý, dầu ăn nào cũng có nhiều chất chống oxy hóa, tuy nhiên các chất chống oxy hóa trong dầu oliu nhiều hơn trong bất kỳ loại dầu nào khác. Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng chính vì ăn nhiều dầu oliu nên những người dân ở vùng Địa Trung Hải có sức khỏe và cuộc sống rất lâu dài.
– Các axit oleic giúp hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển trí não của bé có trong sữa mẹ cũng có trong dầu oliu.
– Dầu oliu có đặc tính kháng viêm, tác dụng nhuận tràng nhẹ, tránh cho bé bị táo bón. Tuy nhiên, mẹ đừng lạm dụng đặc tính này của dầu oliu. Quá nhiều dầu oliu cũng có thể khiến trẻ bị tiêu chảy.
– Dầu oliu chứa lượng calo cao thường được các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo dùng cho trẻ sinh non, nhẹ cân hay thấp còi.
Dầu gấc
Nếu mẹ Tây hay dùng dầu oliu thì mẹ Việt cũng có một loại dầu “lợi hại” không kém. Đó là dầu gấc. Dầu gấc là loại dầu chiết xuất từ màng đỏ quả gấc – một loại quả được trồng phố biến ở các miền quê Việt Nam. Dầu gấc sánh, có màu đỏ tự nhiên, mùi vị thơm ngon đặc trưng của gấc.
Nếu dầu oliu có tác dụng lớn trong việc cung cấp omega 3 để phát huy trí não trẻ thì dầu gấc lại có ưu thế riêng dành cho trẻ biếng ăn. Dầu gấc có chứa hàm lượng lớn vitamin A và E – hai nhóm vitamin quan trọng mà 70% trẻ em Việt Nam bị thiếu.
Nhờ có hàm lượng beta-caroten rất cao (cao hơn cà rốt 15 lần và gấp gần 70 lần cà chua) nên dầu gấc cung cấp cho bé một nguồn vitamin A tự nhiên đáng quý. Chính lượng vitamin A này sẽ giúp cho bé có một đôi mắt khỏe mạnh, góp phần phòng chống các bệnh về mắt.
Có nhiều ý kiến cho rằng sử dụng dầu gấc có nhiều vitamin A quá cũng là không tốt và có thể dẫn đến vàng da. Tuy nhiên, những giả thuyết này chưa hề có bằng chứng khoa học. Lượng dầu gấc thích hợp cho trẻ là ½ thìa cà phê nhỏ vào bát cháo, bột mỗi ngày.
Dầu dừa
Một trong những xu hướng gần đây hay được mẹ Việt sử dụng, đó là nêm dầu dừa vào cháo bột cho bé. Dừa rất lành tính nên dầu dừa thường là thức ăn số một cho trẻ mới ăn dặm mà không lo dị ứng. Thêm vào đó, mùi thơm của dầu dừa cũng khiến bát cháo của trẻ hấp dẫn lên rất nhiều và không lo làm thay đổi kết cấu vị của món ăn.
Dầu dừa rất giàu axit lauric một axit béo được tìm thấy trong sữa mẹ giúp tăng cường khả năng tiêu hóa và được cho là có tính chất bảo vệ cơ thể trẻ. Một ưu điểm nữa: Mẹ có thể tự làm dầu dừa nguyên chất cho con tại nhà với phương pháp vô cùng đơn giản, lại đảm bảo an toàn cho bé.
Với dầu dừa nguyên chất, mẹ nấu bột chín, tắt bếp. Sau đó bổ sung nửa thìa cà phê dầu ngoáy đều, để nguội bớt rồi cho bé ăn như bình thường.
Dầu óc chó
Theo các báo cáo khoa học đã chỉ ra rằng trong quả óc chó có nhiều thành phần các chất vi lượng có giá trị dinh dưỡng cao cũng như mang lại giá trị chữa trị bệnh cho người sử dụng. Cứ trong 100gr quả óc chó, chúng ta có được những số liệu sau:
– Omega-3: cao gấp 5 lần so với hàm lượng có trong cá hồi
– Chất xơ: cao tương đương với hàm lượng trong mộc nhĩ (nấm)
– Photpho: cao gấp 2 lần so với hàm lượng có trong ngô
Các công dụng của dầu óc chó: Giúp bé thông minh và sáng mắt; cải thiện tình hình mất ngủ, giúp bé ngủ sâu và ngon giấc hơn; cung cấp canxi giúp xương chắc khoẻ, cứng cáp; tăng cường khả năng tiêu hoá, nhuận trường; ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của các khối u (ung thư) trong cơ thể.
Mỡ động vật
Ngày nay thì ít mẹ quan tâm đến việc cho mỡ động vật vào đồ ăn dặm của con. Phải chăng các mẹ nghĩ rằng mỡ con chưa ăn được hoặc mỡ ăn không được đảm bảo. Các mẹ đã lầm khi bỏ qua loại chất béo tự nhiên cần thiết cho cơ thể này. Mỡ động vật, đặc biệt mỡ gan cá và một số mỡ động vật sống ở biển có nhiều vitamin A, D và axit arachidonic cần thiết cho cơ thể.
Bác sĩ dinh dưỡng Lê Thị Hải (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết: “Dầu thực vật hay mỡ động vật đều do chất béo cấu thành nhưng chúng có sự khác biệt. Trong dầu thực vật có nhiều axit béo chưa no có ích cho cơ thể bé. Nhưng dầu thực vật lại rất ít hoặc hầu như không có axit arachidonic – một axit béo không no cần thiết và có nhiều vai trò quan trọng. Loại axit này lại được tìm thấy nhiều trong mỡ động vật.
Bên cạnh đó, chất béo của dầu thực vật là do axit không bão hòa tổ hợp thành, còn thịt mỡ là loại “chất béo nguy hiểm”. Nếu cho bé sử dụng nhiều mỡ động vật dễ dẫn tới các bệnh về tim mạch hoặc béo phì. Vậy nên mỗi bữa của bé, mẹ chỉ nên cho một lượng nhỏ vào cháo của con thôi nhé. Cách tốt nhất nếu bạn muốn bổ sung chất béo trong khẩu phần ăn của bé là một bữa nấu dầu, bữa kia chuyển đổi sang nấu mỡ.
Một muỗng dầu ăn hoặc mỡ động vật cho vào thức ăn của trẻ khi chuẩn bị bắc khỏi bếp nấu sẽ có tác dụng tốt đối với sự phát triển của bé vì khi đó dầu, mỡ chưa bị biến chất do tác động của nhiệt độ cao và sẽ dễ hấp thu hơn. Dầu ăn hoặc mỡ động vật cho vào cháo không chỉ giúp món ăn của bé thêm hương vị hấp dẫn hơn mà còn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày của trẻ. Mẹ có thể sử dụng linh hoạt và luân phiên các loại dầu, mỡ kể trên để tận dụng tối đa lợi ích của từng loại dầu, mỡ mang lại cũng như cho trẻ được đổi vị hàng ngày.